10 شاخص کلیدی که هر تریدر باید بشناسه

معامله‌کردن فقط خرید و فروش نیست. اینکه بدونی کارت داره خوب پیش میره یا نه، به این بستگی داره که چه شاخص‌هایی رو دنبال می‌کنی. خیلی‌ها فکر می‌کنن فقط “سود کردم یا ضرر؟” مهمه. ولی واقعیت اینه که اعداد پشت‌صحنه حرف‌های مهم‌تری برای گفتن دارن. اگه تریدر هستی حتما باید “استیتمنت‌” خودت که بروکر واست منتشر میکنه را بتونی به خوبی تحلیل کنی.

بیایم شاخص‌هایی که واقعاً اهمیت دارن رو با هم بررسی کنیم.

1. Net Profit (سود خالص)

بدیهی‌ترین عددیه که همه می‌بینن. ولی باید بدونی این عدد به‌تنهایی چیزی نمی‌گه. ممکنه سود کرده باشی، اما با ریسک بالا، یا با استراتژی‌ای که در بلندمدت پایدار نیست. پس این عدد رو همیشه کنار بقیه شاخص‌ها ببین، نه به‌تنهایی.

2. Profit Factor (نسبت سود به ضرر)

فرمولش ساده‌ست:
کل سود / کل ضرر

اگر این عدد بالای 1 باشه یعنی کل‌سود از کل‌ضرر بیشتر بوده. اگر 2 باشه یعنی سودت دو برابر ضررت بوده.
عدد زیر 1 یعنی ضرر کردی.
عدد بین 1.5 تا 2 به بالا یعنی داری خوب کار می‌کنی. این یکی از مهم‌ترین شاخص‌های عملکردیه.

3. Drawdown (افت سرمایه)

Drawdown یعنی بیشترین مقدار افت حساب از یک سقف به یک کف.

دو نوع داریم:

• Absolute Drawdown: فاصله بین سرمایه اولیه و پایین‌ترین نقطه

• Max/Relative Drawdown: بیشترین درصد افت حساب نسبت به بالاترین موجودی قبلی

تریدر حرفه‌ای کسیه که بتونه Drawdown پایین نگه داره. سودهای بزرگ بدون کنترل Drawdown یعنی ریسک غیرقابل مدیریت.

چیزی حدود 5-10٪ قابل قبوله. اگر رفت بالای 20٪ یعنی داری بیش از حد ریسک می‌کنی.

4. Sharpe Ratio

این شاخص کیفیت بازده رو نسبت به نوسانات (ریسک) اندازه‌گیری می‌کنه.

فرمولش پیچیده‌ست، اما به زبان ساده:
هر چی Sharpe بالاتر، سودت نسبت به ریسک پایدارتری داره.

• زیر 1 → ریسک زیاد نسبت به بازده

• بین 1 تا 2 → قابل قبول

• بالای 2 → عالی

5. Win Rate (نرخ موفقیت معاملات)

درصد معاملاتی که سودده بودن. عدد گول‌زننده‌ایه.

خیلی‌ها فکر می‌کنن باید بالا باشه. ولی این بستگی به نسبت ریسک به ریواردت داره.

مثلاً اگه توی هر معامله 3 برابر ضررت سود می‌کنی، می‌تونی با نرخ برد فقط 30٪ هم سودده باشی.
در مقابل، اگه سود و ضررت برابر باشن، باید حداقل 51٪ برد داشته باشی تا سر به سر شی.

6. Risk/Reward Ratio (نسبت ریسک به بازده)

یکی از پایه‌ای‌ترین مفاهیم توی ترید.
یعنی توی هر معامله، چقدر حاضری ضرر بدی برای اینکه چقدر سود کنی؟

• نسبت 1:2 یعنی حاضری 100 دلار ریسک کنی برای 200 دلار سود.

• هرچی این نسبت بزرگ‌تر باشه، به نرخ برد پایین‌تری نیاز داری.

7. Expectancy (امید ریاضی)

این عدد نشون می‌ده به‌طور متوسط از هر معامله چقدر سود یا ضرر می‌کنی.

فرمولش:
(Win rate × Average win) – (Loss rate × Average loss)

اگر مثبت باشه یعنی استراتژیت در بلندمدت سودده‌ست.

8. Number of Trades

هر چه تعداد معاملات بیشتر باشه، تحلیل عملکرد دقیق‌تره. ۱۰ معامله نمی‌تونه واقعیت استراتژی رو نشون بده. حداقل ۳۰–۵۰ معامله لازمه تا داده قابل استناد بشه.

9. Max Consecutive Losses / Wins

این نشون می‌ده چقدر ممکنه پشت سر هم ببری یا ببازی.

• اگه مثلا ۵ بار پشت سر هم ضرر کردی، می‌تونی از نظر روانی تحملش کنی؟

• آیا سیستم معاملاتی‌ات طراحی شده برای عبور از این شرایط؟

اگر نه، یعنی باید اندازه حجم معاملات یا استاپ‌لاس‌ها رو بازنگری کنی.

10. Average Trade Duration

این کمک می‌کنه بفهمی سبک معاملاتی‌ات چیه در عمل.

• اگه معاملات چند ساعته هستن → اسکالپ یا روزانه‌ای

• اگه چند روز تا چند هفته → سویینگ‌تریدر

سبک باید با روحیه، زمان آزاد، و مدیریت ریسک‌ات هم‌خوان باشه.

نتیجه‌گیری

اگه واقعاً می‌خوای معامله‌گر حرفه‌ای باشی، نباید فقط دنبال سود باشی. باید دنبال پایداری سود باشی.
و این پایداری فقط با نظارت دائم روی شاخص‌های بالا به دست میاد.

هر بار که استیتمنت‌ت رو مرور می‌کنی، این شاخص‌ها رو بررسی کن.
ببین کدومش افت کرده، کدومش بهبود پیدا کرده. همین جزئیات، تفاوت یه تریدر آماتور با یه تریدر موفق رو مشخص می‌کنه.